Nieuws Familieleven in Bangladesh en de rol van vaders

Ik kom nu al bijna 30 jaar in Bangladesh en blijf mij verbazen over het familieleven in dit land. Het lijkt op een warme hechte gemeenschap met het hele gezin bij elkaar op een erf, maar voor velen voelt het als onderdrukking en een sociale gevangenis.

door : Antoinette Termoshuizen

Een familie op het platteland in Bangladesh bestaat vaak uit een man en zijn vrouw, hun ongetrouwde kinderen en hun volwassen zonen met hun vrouwen en kinderen. Zij vormen samen een woongemeenschap. De familie zorgt voor economische stabiliteit en geeft een sociale identiteit. Hoewel zonen vaak aparte huizen bouwen voor hun gezinnen, blijven ze onder het gezag van hun vader. Getrouwde dochters verhuizen naar de familie van hun man. Vrouwen nemen naast de opvoeding van hun kind alle huishoudelijke taken voor hun rekening en werken vaak ook op het land. Het grootste deel van hun economische en sociale leven draait om het gezin, kinderen en kleinkinderen.  Hoewel vrouwen geleidelijk meer rollen buiten de huiselijke sfeer krijgen, hebben mannen nog steeds betere toegang tot onderwijs en betaalde arbeid en treden ze ook op als primaire bron van gezag. De oudste vrouw heeft een aanzienlijke autoriteit binnen het huishouden, maar uiteindelijk is het de vader of de oudste zoon die de meeste beslissingen neemt.

Jaloezie en venijn

Samenwonen met zoveel familieleden is alles behalve makkelijk, er is veel jaloezie en venijn. Je toekomst heb je niet in eigen hand, maar wordt bepaalt door je ouders of oudere broers en zussen. Het leven wordt zelfs nog moeilijker wanneer je als schoondochter een kind met een handicap krijgt. Pesterijen, geweld en misbruik zijn zaken die veel jonge moeders dagelijks moeten trotseren.  En het bijzondere is, ze blijven overeind. De vrouwen in Bangladesh zijn enorm sterk en veerkrachtig. In een cultuur waar het niet gewoon is om over je sores te praten, wordt het leven geaccepteerd en wordt veel doorzettingsvermogen getoond.

Betrokkenheid vaders

Traditioneel en cultureel gezien bemoeien vaders zich niet met de opvoeding van hun kind. Maar zonder hun toestemming kan de vrouw niet met het kind naar een revalidatiecentrum of school komen. Wij horen dan ook regelmatig verhalen van moeders die stiekem naar het centrum komen, hun man of schoonfamilie voorliegen , om zo het kind de kans te geven zich te ontwikkelen.

Al jaren proberen we met wisselende resultaten de vaders te betrekken in de opvoeding en ze het belang te laten inzien van een behandeling. Er was een pandemie nodig om dit echt te veranderen. In de coronapandemie hebben we inkomsten generende activiteiten aangeboden aan families en dit heeft tot een echte omslag geleid.

De omslag

Er is enorme waardering dat ze dankzij het kind met een handicap de pandemie zijn door gekomen en er soms zelfs beter uit zijn gekomen. Er zijn minder zorgen, dit lijdt tot minder stress en meer betrokkenheid. Ze staan open voor de kleine stappen die de kinderen maken. Een groet, het wachten op je beurt, het geven van een antwoord op een vraag, wordt gezien als sociaal wenselijk gedrag en levert respect op van vaders en grootouders.  Vaders spenderen meer tijd met hun kind, spelen een potje voetbal, helpen hun kind thuis hun oefeningen te doen of bij het maken van hun huiswerk. Het heeft de dynamiek in de familie veranderd, de moeders worden minder gepest en mishandeld, het kind krijgt meer aandacht. De ouders zijn, zo blijkt uit interviews, nu tevreden over de rol die ze spelen in het gezinsleven.